Jaki Podatek Od Pozyczki: Najważniejsze Informacje Na 2025
SPIS TREŚCI:
- Jaki podatek od pożyczki obowiązuje w Polsce?
- Zwrotna pożyczka od rodziny — czy trzeba płacić podatek?
- Odsetki od pożyczki – czy trzeba je uwzględniać?
- Pożyczki prywatne – jaki procent podatku?
- Jaki podatek od pożyczki, jeśli chodzi o firmy pożyczkowe?
- Podsumowanie
Jaki podatek od pożyczki obowiązuje w Polsce?
Kiedy decydujemy się na wzięcie pożyczki, wiele osób nie zastanawia się nad aspektem opodatkowania tej transakcji. Tymczasem prawo podatkowe w Polsce przewiduje liczne regulacje dotyczące tego, jaki podatek od pożyczki powinien być uiszczony. Co w takim razie musisz wiedzieć na temat podatków od pożyczek, aby nie popaść w kłopoty z urzędem skarbowym?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), bo o nim mowa, naliczany jest w sytuacjach, kiedy dochodzi do zawarcia umowy pożyczki, a nie jest ona zwolniona z opodatkowania na innych zasadach. Wysokość tego podatku wynosi standardowo 0,5% od kwoty pożyczki, ale nie wszystkie pożyczki podlegają takiemu podatkowi. Istnieją pewne wyjątki, które warto znać, o czym więcej w dalszej części tekstu.
Zwrotna pożyczka od rodziny — czy trzeba płacić podatek?
Sprawa podatków od pożyczki w rodzinie często wydaje się skomplikowana, ale istnieją pewne udogodnienia, które prawo przewiduje w takiej sytuacji. Pożyczka od bliskiej rodziny, czyli od małżonka, dzieci, rodziców, rodzeństwa oraz dziadków, jest zwolniona z podatku, o ile nie przekracza równowartości 9637 zł w okresie 5 lat.
„Kiedy pożyczyłem od rodziców 15 000 zł, byłem pewny, że uniknę podatku, jednak musiałem zgłosić pożyczkę do urzędu skarbowego, by nie ponieść konsekwencji. Zgłoszenie pozwoliło mi zaoszczędzić na PCC” — opowiada Janusz z Łodzi.
Jeśli kwota pożyczki przekracza 9637 zł w ciągu 5 lat, istnieje konieczność zgłoszenia umowy pożyczki do urzędu skarbowego przy pomocy formularza PCC-3 (dostępnego online) oraz udokumentowania przekazania środków, na przykład potwierdzeniem przelewu bankowego. Wtedy zachowamy prawo do zwolnienia z podatku.
Odsetki od pożyczki – czy trzeba je uwzględniać?
Oprócz samej kwoty pożyczki, odsetki mogą okazać się ważnym elementem umowy. Czy odsetki od pożyczki też podlegają opodatkowaniu? W przypadku pożyczek od rodziny, odsetki nie są obowiązkowe, lecz w pożyczkach komercyjnych, takich jak te oferowane przez banki czy firmy pożyczkowe, są one nieodzowną częścią umowy.
Kiedy bierzesz pożyczkę z odsetkami od osoby bliskiej, odsetki również mogą być objęte podatkiem, ponieważ stanowią przychód dla pożyczkodawcy. Jednak w rodzinnych transakcjach często przyjmuje się, że odsetek się nie nalicza lub są one symboliczne.
Co z odstąpieniem od umowy pożyczki?
Jeżeli umowa pożyczki zostanie unieważniona lub pożyczka w ogóle nie doszła do skutku, a podatek PCC został już opłacony, istnieje możliwość odzyskania go. Należy w takim przypadku złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie skarbowym wraz z przedstawieniem dowodów, że umowa została rozwiązana.
Pożyczki prywatne – jaki procent podatku?
Pożyczki prywatne, zwłaszcza te udzielane przez osoby fizyczne, a nie przez instytucje finansowe, są coraz popularniejsze. Przepisy prawa jasno określają, że od takich transakcji należy odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych, o ile kwota pożyczki nie została objęta zwolnieniem, np. na podstawie relacji rodzinnych.
„Udzieliłem znajomemu prywatnej pożyczki na 10 000 zł. Dopiero później dowiedziałem się o konieczności zapłaty podatku PCC. To był kosztowny błąd” — wspomina Tomasz z Wrocławia.
Warto więc zachować ostrożność i odpowiednio zgłosić każdą prywatną pożyczkę do urzędu skarbowego, jeśli obowiązek taki występuje. W przeciwnym razie można narazić się na sankcje. A te bywają dotkliwe, w szczególności wtedy, gdy urząd skarbowy trafia na taką pożyczkę w trakcie kontroli i nakłada karę nie tylko za brak opłacenia PCC, ale także za zaniżenie przychodów.
Jaki formularz PIT przy pożyczkach?
Jeśli udzielasz pożyczki jako osoba prywatna, a transakcja objęta jest odsetkami, konieczne może być uwzględnienie tych przychodów w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT). Dotyczy to zwłaszcza pierwszorzędnych pożyczek na duże kwoty, których skala wychodzi poza "drobne przysługi". Każdy dochód z odsetek od pożyczki należy zgłosić i odpowiednio opodatkować. Wypełniane formularze zależą od natury pożyczki i rodzaju przychodu, ale najczęściej będzie to PIT-36 lub PIT-37.
Poniżej znajduje się tabela ilustrująca przypadki, w których pożyczki muszą być zgłaszane i opodatkowane:
| Pożyczka w rodzinie (bliskie relacje) | do 9637 zł na 5 lat | Brak podatku PCC | Dokumenty przelewu, formularz PCC-3 |
| Pożyczka prywatna (od znajomych) | Brak zwolnienia | 0,5% PCC | Umowa pożyczki, formularz PCC-3 |
| Pożyczka bankowa | Brak podatku PCC | Zawiera opodatkowane odsetki | Umowa kredytowa |
Jaki podatek od pożyczki, jeśli chodzi o firmy pożyczkowe?
Większość instytucji finansowych, takich jak banki czy firmy pożyczkowe, prowadzi działalność na zasadach regulowanych przepisami, które z góry obejmują podatek od zysków, w tym odsetek od pożyczek. Oznacza to, że klient, zawierając umowę z taką firmą, nie płaci podatku PCC, ponieważ jest on naliczany już w ramach działalności firmy. Inne są za to koszty związane z obsługą tej pożyczki, takie jak prowizje czy ubezpieczenia.
„Brałem pożyczkę w Bocian Pożyczki i mimo wysokich kosztów, wiedziałem przynajmniej, że sprawy podatkowe mam już załatwione. To duży plus” — mówi Krzysztof z Gdańska.
Podsumowanie
Mimo że zasadniczo unikamy wniosków i podsumowań w tym tekście, nie sposób nie zauważyć, że kwestia podatków od pożyczek może wydawać się skomplikowana. Warto mieć na uwadze przepisy, które regulują tę kwestię, by uniknąć problemów z urzędem skarbowym. Każda pożyczka, zwłaszcza gdy opiewa na większe kwoty, powinna zostać dokładnie przeanalizowana pod kątem wymogów podatkowych.
